Μουσταφά Ιζέτ

Μουσταφά Ιζέτ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	Δεκαετία του 1770;
Θάνατος	23 Ιουνίου 1849;
Χώρα πολιτογράφησης	Οθωμανική Αυτοκρατορία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	καλλιγράφος
Οικογένεια
Γονείς	Mehmed Esad Yesari
	Σχετικά πολυμέσα
	δεδομένα

Ο Σεγίντ Μουσταφά (τουρκ. Seyyid Mustafa, γ. Τόσια, 1216/1801, θ. Κωνσταντινούπολη, 1293/1876), γνωστός περισσότερο ως καζασκέρης Μουσταφά Ιζέτ (τουρκ. Kadıasker Mustafa Izzet) ήταν επιφανής Οθωμανός καλλιγράφος του 19ου αιώνα.

Σε νεαρή ηλικία, και μετά το θάνατο του πατέρα του, εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου σπούδασε στο μεντρεσέ του Φατίχ, μεταξύ άλλων και μουσική. Ο σουλτάνος Μαχμούτ Β' (ηγ. 1808-39) διέταξε να μεταφερθεί στο παλάτι του Τοπ Καπί, προκειμένου να συνεχίσει εκεί τις σπουδές του, αφού τον άκουσε να απαγγέλει στίχους του Κορανίου και να τραγουδά θρησκευτικούς ύμνους. Φοίτησε επίσης για τρία χρόνια στο Γαλατά Σαράι, σπουδάζοντας επιστήμες και τέχνες. Διδάχτηκε τις γραφές χουλούχ (τουρκ. thuluth) και νασχ (τουρκ. nashk) από τον καλλιγράφο Μουσταφά Βασίφ (θ. 1852) από τον οποίο απέκτησε και το δίπλωμα του καλλιγράφου (ιτζαζέτ, τουρκ. icazet). Δάσκαλός του στις γραφές σουλούς (τουρκ. sülüs) και νεσίχ (τουρκ. nesih) ήταν ο Τζεμέζ Μουσταφά Εφέντι, ενώ στις ταλίκ (τουρκ. tal'îk) και τζελί ταλίκ (τουρκ. celî tal'îk) ο Γιεσαριζάντε Μουσταφά Ιζέτ (θ. 1365/1849) από τον οποίο δανείστηκε και το ψευδώνυμο Ιζέτ. Αναζητώντας διέξοδο από την ασφυκτική ζωή στο παλάτι, ταξίδεψε για προσκύνημα στη Μέκκα και πριν επιστρέψει στην Κωνσταντινούπολη έζησε για ένα διάστημα στο Κάιρο. Επέλεξε να μην επιστρέψει στο παλάτι και για αυτό ο σουλτάνος ζήτησε αρχικά να τιμωρηθεί, ωστόσο τελικά του παραχωρήθηκε χάρη και αργότερα, κατά την ηγεμονία του Αμπντούλ Μετζίτ (ηγ. 1839-61), υπηρέτησε σε υψηλές θέσεις, ως καζασκέρης της Ρούμελης και ανώτατος ουλεμάς.

Φιλοτέχνησε 11 αντίγραφα του Κορανίου, πληθώρα μικρότερων βιβλίων με στίχους και προσευχές, καθώς και περίπου 200 καλλιγραφικές συνθέσεις για τον προφήτη Μωάμεθ (τουρκ. hilye). Έργα του κοσμούν το εσωτερικό της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, μεγάλες καλλιγραφικές συνθέσεις (τουρκ. levha) που φθάνουν περίπου τα επτά μέτρα σε διάμετρο και παραμένουν οι μεγαλύτερες του είδους σε όλο τον ισλαμικό κόσμο. Επιγραφές του συναντώνται επίσης στο τζαμί του Αλή Πασά και στο παλάτι Ντολμάμπαχτσε της Κωνσταντινούπολη, καθώς και στο τζαμί του Μοχάμεντ Αλί Πασά στο Κάιρο. Παράλληλα με την καλλιγραφία, ο Μουσταφά Ιζέτ ασχολήθηκε με τη μουσική, έχοντας καλές επιδόσεις στο φλάουτο, στο τραγούδι, αλλά και στη σύνθεση, όπως μαρτυρούν οι λίγες θρησκευτικές και κοσμικές συνθέσεις που ολοκλήρωσε.

Σημαντικότεροι μαθητές του ήταν οι Μεχμέντ Σεφίκ, Αμπντουλάχ Ζουχντί και Χασάν Ριζά. Τάφηκε στο νεκροταφείο του οικίσκου Καντιρί, στη συνοικία Τοπ Χανέ της Κωνσταντινούπολης.

Παραπομπές

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 islamansiklopedisi.org.tr/mustafa-izzet-yesarizade.

Πηγές

M. Ugur Derman, Masterpieces of Ottoman Calligraphy, κατάλογος έκθεσης Μουσείου Sakıp Sabancı, 2004
"Mustafa Izzet." Grove Art Online. Oxford Art Online. 2010

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Yesarizade Mustafa Izzet Efendi στο Wikimedia Commons

[d53d8bf63e61d549709a322900ef98708b03b626-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 islamansiklopedisi.org.tr/mustafa-izzet-yesarizade.

[1]